صندوق شکوفایی فقط از سود بانکی سرمایه‌اش می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند
نشست خبری صندوق نوآوری و شکوفایی با حضور بهزاد سلطانی، رئیس این صندوق و خبرنگاران و اصحاب رسانه برگزار شد. در این نشست بهزاد سلطانی در رابطه با فعالیت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی و همچنین برخی ابهامات درخصوص فعالیت‌های آن از جمله نحوه سرمایه‌گذاری و هزینه‌کرد بودجه این صندوق توضیحاتی داد. سلطانی با اشاره به نقل‌قولی که از او درباره نوآوری نداشتن استارتاپ‌ها چندی پیش منتشر شد تاکید کرد که چنین حرفی را نزده و منظور او این بوده که استارتاپ‌های ایرانی با کپی کردن ایده های خارجی صرفا در بخش بازار از خود خلاقیت نشان می دهند که این موضوع هم نکته منفی‌ای محسوب نمی‌شود. او همچنین درخصوص انتقادهایی که از صندوق به دلیل سپرده‌گذاری سرمایه آن در بانک می‌شود هم پاسخ داد که این موضوع در اساس‌نامه صندوق آمده و صندوق صرفا مجاز است از محل سود بانکی سرمایه‌اش به شرکت ها و استارتاپ‌ها، کمک کند.
برنامه‌های صندوق نوآوری و شکوفایی
سلطانی استراتژی کلی صندوق نوآوری و شکوفایی را به این صورت توضیح داد: «صندوق از امسال به تدریج، از تسهیلات به سمت سرمایه‌گذاری مشارکتی می‌رود. در بودجه سال ۹۶، ۶۲درصد تسهیلات و ۲۳درصد سرمایه‌گذاری انجام شد. ولی در سال ۹۷، ۴۹درصد تسهیلات پرداخت و ۳۱درصد سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد. دلیل این تغییر استارتژی این است که بسیاری از شرکت‌های نوپا در ابتدای شکل‌گیری آمادگی برای سرمایه‌گذاری و مشارکت نداشتند، ولی الان آمادگی دارند که به فضای جذب سرمایه وارد شوند.»
۳۰۸ میلیارد تومان بودجه برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی در خصوص بودجه‌ای که برای صندوق‌های خطرپذیر در نظر گرفته شده است اعلام کرد: «ما در هیئت عامل برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر مجموعا به صورت مستقیم و غیرمستقیم، ۳۰۸ میلیارد تومان بودجه تا پایان سال مصوب کرده‌ایم. این صندوق‌ها شامل ۸صندوق استانی، ۱۰ صندوق تخصصی ۱۰میلیارد تومانی که به صورت مشترک با وزرات‌خانه‌های مختلف تاسیس خواهند شد، ۳صندوق مشترک با مناطق آزاد، ۳ صندوق cvc یعنی صندوق مشترک با شرکت‌های بزرگ، ۳ صندوق تامین سرمایه در مراحل اولیه یا سیدمان و یک صندوق سرمایه‌گذاری غیرخطرپذیر برای طرح‌های شرکت‌های بزرگ که لزوما خطرپذیر نیستند، است.ه البته تعداد هر دسته از این صندوق‌ها، صرفا پیش‌بینی‌های ما است و ممکن است بسته به تقاضا تغییرات کند. تاکید می‌کنم درخصوص صندوق سیدمانی تلاش داریم ارزیابی‌ها خیلی سریع انجام شود و از پروسه های طولانی که معمولا در چنین مواردی وجود دارد، پرهیز کنیم.»
سلطانی سایر مقادیری که برای تخصیص سرمایه به محل‌های مختلف درنظر گرفته شده است را به این صورت تشریح کرد:
۵۰ میلیارد تومان برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که از دل دانشگاه‌ها بیرون بیایند. این مبلغ هم به صورت مشارکت و هم تسهیلات ارائه خواهد شد.
۲۰ میلیارد تومان برای تعامل شرکت‌های دانش‌بنیان با شرکت‌های بین‌المللی.
۳۵میلیارد تومان تسهیلات برای شتابدهنده‌ها.
۳۰میلیارد تومان برای دفتر کار شرکت‌ها به صورت اجاره به شرط تملیک.
۱۵۶ میلیارد تومان برای توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان که هر شرکت می‌تواند تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان از این پول بلاعوض استفاده کند.
سلطانی تاکید کرد در مجموع صندوق ۲۶۰۰میلیارد تومان سرمایه داشته که حدود ۲۰۰۰میلیارد تومان آن به شرکت‌های مختلف اختصاص داده شده است. او اعلام کرد تقریبا ۱۰۰۰ میلیارد تومان از این مبلغ پرداخت شده و حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان بدهی به شرکت‌ها است.
کمک به شرکت‌های دانش‌بنیانی که از تغییرات ارز متضرر شدند
رئیس هیئت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی در پاسخ به سوالی که از نوسانات ارز در ماه‌های اخیر و تاثیر آنها بر شرکت‌های دانش‌بنیان پرسیده شد، بیان کرد: «ما در صندوق نوآوری و شکوفایی خودمان را موظف می‌دانیم که شرایطی مهیا کنیم که صدمات وارد به شرکت‌های دانش‌بنیان کمتر شود. برای مثال در صورتیکه تغییرات نرخ ارز در فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیر گذاشته باشد، ما این تاثیر ار جبران خواهیم کرد. یا شرکت‌هایی که با ما قرارداد دارند، یا به مرحله قرارداد رسیده‌اند اگر محصولی را از خارج وارد می‌کردند که با تغییرات ارز گرانتر شده، ما در قراردادشان تجدید نظر خواهیم کرد.»
مقدار سرمایه اختصاص داده شده به شرکت‌ها
سلطانی شیوه عملکرد صندوق را برای تخصیص پول به شرکت‌ها به این صورت توضیح داد: «ما در صندوق نوآوری مشکل پول نداریم. نکته‌ای که وجود دارد این است که در صندوق، ما بودجه نداریم بلکه سرمایه داریم. یعنی ما مانند وزارت‌خانه‌ها که ردیف بودجه دارند و سالیانه مقداری پول به آنها اختصاص داده می‌شود نیستیم. بلکه به ما برای صد سال آینده، مقداری سرمایه داده شده که باید از همین مقدار به شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص دهیم و بعد از برگشت پول، به دیگر شرکت‌ها هم سرمایه بدهیم.»
او در ادامه گفت: «مقدار پولی که به ما داده شده، ۳۰۰۰میلیارد تومان بوده است که تا الان ۲۶۰۰میلیارد تومان از آن اختصاص داده شده است. در اساس‌نامه مصوب شورای نگهبان که دوبار هم مصوب شده است، گفته شده پرداخت‌های ما به شرکت‌های دانش‌بنیان باید از محل سود بانکی باشد نه از اصل سرمایه. پس شیوه کار ما به این صورت است که پول را در بانک می‌گذاریم و سود آن را می‌گیریم و به شرکت‌های دانش‌بنیان می‌دهیم و بعد از باز پس گرفتن پول از آنها، سرمایه‌ای به شرکت‌های دیگر می‌دهیم.»
سلطانی گلایه‌ای هم از دولت داشت که آن را به این صورت بیان کرد: «در قانون شرکت‌های دانش‌بنیان به صراحت آمده است که نیم درصد از بودجه عمومی کشور به صورت کمک، برای استارتاپ‌ها، ریسک‌ها و سوخت‌ها باید به صندوق نوآوری اختصاص داده شود که تا الان یک ریال از آن به ما داده نشده است. اگر این بودجه به ما داده شود دست ما برای کمک به استارتاپ‌ها خیلی باز است. در این رابطه هم بارها از دولت و از مجلس پیگیری کردیم ولی هنوز جوابی نگرفته‌ایم.» او ادامه داد که این نیم‌درصد هر سال مبلغ متفاوتی می‌شود اما برای امسال حدودا ۱۴۰۰ میلیارد تومان است که هنوز به آنها داده نشده است. اگر هرساله چنین رقمی به صورت کمک به سیستم نوآوری تزریق شود، با آن اقدامات زیادی می‌توان انجام داد و کمک‌های جدی‌تری به استارتاپ‌ها کرد.»
مشارکت با وزارت ارتباطات برای کمک به استارتاپ‌ها
سلطانی درخصوص کمک به استارتاپ‌ها هم گفت: «ما می‌توانیم مشترکا با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، صندوق‌های خطرپذیر تخصصی حوزه‌های مختلف ایجاد کنیم برای اینکه صرفا به استارتاپ‌ها خدمات ارائه دهد. یکی از راه‌هایی که ما بتوانیم به استارتاپ‌ها کمک کنیم راه‌اندازی چنین صندوقی است. در این حالت نیازی نیست که استارتاپ‌ها شرکت دانش‌بنیان باشد. درصورت راه‌اندازی این صندوق، تمام خدماتی که به دانش‌بنیان‌ها می‌دهیم و حدود ۳۰ خدمت است، شامل حال استارتاپ‌ها هم خواهد شد.»
خبر کپی‌کار بود استارتاپ‌ها غیرواقع بود!
چند وقت پیش نقل‌قولی از سلطانی منتشر شد با این مضمون که استارتاپ‌ها نوآوری ندارند و کپی‌کار هستند. او با تکگذیب این خبر گفت: «متاسفانه خبر غیرواقع منتشر شد. اصل خبر این نبود. خلاقیت شرکت‌های استارتاپی ما در بخش بازار است. استارتاپ‌های ایرانی ایده‌شان را نه تماما، بلکه اکثرا از ایده‌های موفق دنیا گرفته‌اند. که عمدتا هم این موضوع، کار اشتباهی نیست؛ آنها به جای اینکه بنشینند و روی یک ایده وقت بگذارند، همان را با سرعت زیاد از روی نمونه‌های خارجی منتقل می‌کنند که این موضوع خیلی هم اتفاق مثبتی است. استارتاپ‌های ایرانی خلاقیتشان در بخش ایده نیست بلکه در گرفتن بازار است که اتفاقا در دنیا هم به همین شکل بوده است. اما در آن خبر جمله را از زبان من به صورت دیگری بیان کرده‌اند و به جای خلاقیت، نوآوری را به کار بردند.»
